Asaja

"Herinner jij je het gesprek nog dat we hadden toen Asaja net tot koning gekroond was?" Vroeg de koningin-moeder aan de hofmeester. "Jazeker, ik herinner me nog wel dat we een gesprek hadden, maar vergeef me, waar het precies over ging, dat weet ik niet meer." Jecholia keek de lange man minachtend aan. "Laat mij je geheugen opfrissen. Ik heb je toen gevraagd, zelfs bevolen, om Asaja niets over Jahweh te leren. Niets! Dat bevel heb je totaal genegeerd."

Maarten Hertoghs
Asaja
De Banier, Apeldoorn

 Asaja was acht jaar toen hij tot koning werd gekroond. Zijn vader was vermoord. Zijn moeder Jecholia bad tot Asjerah: 'koningin van de hemel, goddelijke moeder, geef wat ik nodig heb.' Voorlopig was zij de koningin-moeder en regentes.
In Bethel wonen Efraïm en Abra met hun kinderen Pekach, Ruth en Caleb. Pekach wordt priester voor Asjerah, Caleb moet zijn brood verdienen als timmerman en belandt uiteindelijk in Jeruzalem waar hij mee zal helpen aan het herstel van de tempel.
Het boek volgt de levens van de koningin-moeder, van koning Asaja en zijn  raadgevers, van Caleb de timmerman en van Ariël de legeraanvoerder.
Juda zucht onder de knoet van Assyrië. De Assyriërs hebben het Noordelijk rijk al overrompelt. Juda heeft nog een eigen koning, maar de tempel in Jeruzalem is aan het vervallen en veel mensen aanbidden Asjerah of de god Moloch.
Het is boeiend en verontrustend om te lezen hoe mensen elkaar willen en kunnen beïnvloeden. Wanneer Asaja oud genoeg is om het koningschap op zich te nemen wordt hij omringd door een aantal adviseurs die de God van het Oude Testament, Jahweh,  op de eerste plaats zetten en die niets van de dienst aan Asjerah willen weten. Dit tot groot ongenoegen van de koningin-moeder. Asaja neemt uiteindelijk het besluit om alle Asjerah-palen en offerplaatsen te vernietigen. Dat gaat niet zonder slag of stoot. Ook wordt er geld ingezameld voor het opknappen van de tempel, ooit gebouwd door koning Salomo maar nu in vervallen staat. Bij het omkeren van de offerkisten wordt dan een boekrol gevonden. Dat blijkt de rol met de wetten van Mozes te zijn. De koning scheurt zijn kleren en zegt dat de rol voor zoveel mogelijk mensen voorgelezen moet worden. Daar horen ze dat Jahweh de offers niet wil wanneer de mensen in hun daden niet laten blijken dat ze Hem willen volgen.
Voor Asaja is dat moeilijk. Er zijn wel profeten die hem helpen, maar wat is nou precies de wil van Jahweh in tijden van oorlog en onderdrukking. De strijd tussen Asjerah en Jahweh is zo hard dat er uit wraak een moordaanslag op de koning wordt gepleegd. Hij overleeft en de daders worden berecht. Omdat de koning-moeder het brein achter de aanslag was moet de koning ook haar berechten. Het boek is afwisselend en leest fijn. Hertoghs zet een geloofwaardig tijdsbeeld neer. Israël is een klein land maar voor de grote rijken Egypte, het inmiddels kwakkelende rijk Assyrië en het opkomende Babylonië is Israël de poort tussen Afrika en Azië. En daar woont het volk van Jahweh die beloofd heeft, als je mij volgt en naar mij luistert zal ik jullie voorspoed geven, maar als jullie andere goden aanbidden, dan ben ik een jaloers God en zal ik alles doen om jullie voor mij terug te winnen.

Maarten Hertoghs beschrijft in Asaja het leven van koning Josia de koning van Juda. Josia regeerde van 640 tot 609 voor Christus. In de bijbel wordt Josia's leven beschreven in het boek 2 koningen 22 en 23

389 blz.